Luật sư cho rằng bà Hứa Thị Phấn chỉ còn 7% sức khỏe thì nên được miễn truy tố hình sự
Chiều nay (18/9), phiên tòa xét xử vụ án Hà Văn Thắm cùng các đồng phạm tiếp tục với phần tham gia bào chữa của các luật sư tham gia tranh tụng.
Luật sư Nguyễn Thị Thanh Thảo – bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn mở đầu bài bào chữa liên quan khoản vay 500 tỷ đồng tại Oceanbank.
Bà Hứa Thị Phấn bị quy buộc vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. VKS đề nghị tòa quy kết Hứa Thị Phấn phải chịu trách nhiệm về khoản tiền này. Hứa Thị Phấn bị đề nghị mức án 17-18 năm tù giam.
Theo cáo trạng, tháng 11/2012, Hà Văn Thắm chỉ đạo và cùng với Nguyễn Văn Hoàn – Phó TGĐ quyết định cho Phạm Công Danh vay 500 tỷ đồng thông qua Công ty Trung Dung không đảm bảo điều kiện vay vốn, không có tài sản bảo đảm, sử dụng vốn vay không đúng mục đích, trái với quy định của NHNN. Từ đó làm thiệt hại cho OceanBank 343,5 tỷ đồng gốc và các khoản lãi, phí phạt khác.
Cáo trạng cũng quy kết bà Hứa Thị Phấn là người hưởng toàn bộ số tiền này, trong quá trình điều tra bà Phấn không khai báo thành khẩn.
Luật sư cho rằng VKS đã không khách quan khi kết luận bà Phấn không thành khẩn trong quá trình điều tra. Từ khi vụ án được khởi tố cho tới nay, toàn bộ hồ sơ vụ án, có 2 lời khai với của bà Phấn. Lời khai hồi tháng 5/2017 với tư cách bị can không đảm bảo khách quan và trung thực, do giữa thời gian này bà Phấn bị nhập viện cấp cứu, trong khi thời gian trước đó chính cơ quan điều tra xác định 93% sức khoẻ so với người bình thường, có những bệnh nan y (tiểu đường, gout, thoái hóa khớp,…) còn 7% sức khỏe thì cơ sở đâu để đưa ra kết luận không thành khẩn khai báo?
Bà Phấn không có bất kỳ tình tiết giảm nhẹ nào trong khi bị cáo Bình và Danh đều có, bà Phấn năm nay hơn 70 tuổi thì có thể giảm nhẹ.
Bà phấn chỉ có 7% sức khoẻ, rõ ràng không phải là người có khả năng gây hại cho xã hội, theo Bộ luật hình sự thì được miễn truy tố hình sự.
Luật sư: Ông Thắm, ông Danh liên tục hăm doạ bà Phấn nếu không cho ông Danh mượn tài sản để vay tiền nhằm hỗ trợ thanh khoản ngân hàng
Luật sư Thảo tiếp tục phần bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn giải thích vì sao bà Phấn lại dễ dàng cho ông Danh mượn tài sản?
Theo luật sư, Hà Văn Thắm biết ngân hàng Đại Tín trong diện tái cơ cấu đã gây sức ép bà Phấn nhượng 84,92% cổ phần cho Thắm kèm theo nghĩa vụ tài chính của bà Phấn với ngân hàng. Hai bên đặt ra một con số tượng trưng 4 tỷ đồng, nhưng lúc ký hợp đồng, không có mặt Hà Văn Thắm mà chỉ có mặt hai nhân viên của ông Thắm, bản hợp đồng này được phía bà Phấn ký sẵn chuyển cho ông Thắm.
Sau đó, ông Thắm đưa 11 nhân viên vào đảm nhận các vị trí quan trọng của ngân hàng Đại Tín.
Thời gian này ông Thắm quen ông Danh, ông Danh là khách hàng uy tín của ngân hàng Oceanbank. Ông Thắm biết ông Danh rất mong muốn có ngân hàng phục vụ ngành xây dựng nhưng không được thành lập ngân hàng mới. Ông Thắm đặt vấn đề nhượng lại ngân hàng đại tín với giá 1.300 tỷ sau đó hạ xuống 800 tỷ đồng.
Luật sư cho biết ông Thắm đã thực hiện chuyển qua tài khoản của bà Huệ, cháu của bà Phấn số tiền 4,6 tỷ đồng đối với hợp đồng với bà Phấn. Nhưng sau đó khi bà Huệ cho biết có đối tác nước ngoài đề nghị mua ngân hàng Đại Tín, ông Thắm đã gửi email với lời lẽ đe doạ cho bà Huệ.
Sau đó, Hà Văn Thắm đã sắp xếp cho ông Danh gặp bà Phấn để trao đổi việc chuyển nhượng ngân hàng. Lúc đầu, bà Phấn không đồng ý chuyển giao cho ông Danh vì không có kinh nghiệm ngân hàng, nhưng ông Thắm cho biết đã chuyển giao hết cho ông Danh và ông Danh đã thực hiện thế chấp tại BIDV. Trong tình thế tiến thoái lưỡng nan, bà Phấn bị buộc phải thực hiện theo.
Ngày 6/6/2012 ngân hàng Đại Tín đã được chuyển hoàn toàn cho ông Danh, bà Phấn chấm dứt hoàn toàn trách nhiệm. 6/9/2012, NHNN chấp nhận chủ trương tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín. Tập đoàn Thiên Thanh và Phạm Công Danh nắm toàn bộ quyền kiểm soát ngân hàng.
Việc bà Phấn đồng ý cho ông Danh mượn tài sản thế chấp để vay tiền là có tác động lớn.
Hà Văn Thắm biết bà Phấn còn một số tài sản nên yêu cầu bà Phấn cho Danh mượn, ông Thắm và ông Danh liên tục hăm doạ nếu không cho ông Danh mượn tài sản để vay tiền nhằm hỗ trợ thanh khoản ngân hàng, việc tái cơ cấu không thành thì sẽ liên luỵ tới ban lãnh đạo cũ của ngân hàng. Lúc đó bà Phấn tuổi cao, sức khoẻ yếu đã buộc lòng tiếp tục đưa các tài sản riêng của mình và mượn của người thân đưa cho ông Danh để đi thế chấp ngân hàng. Sau đó tập đoàn Thiên Thanh vay tiền, sử dụng số tiền đó như thế nào thì bà Phấn không biết.
Luật sư: Bà Phấn không phải là người thụ hưởng cuối cùng số tiền 500 tỷ
Luật sư Thảo bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn trình bày về dòng tiền 500 tỷ như sau:
Ngày 23/11/2012, Oceanbank giải ngân 500 tỷ vào tài khoản Cty Trung Dung tại Vietcombank sau đó Cty này chuyển về Đại Tín.
17 ngày sau, 10/12/2012 từ số tiền gốc 500 tỷ phát sinh 1 số lãi là 83 triệu, 500 tỷ 83 triệu đồng. Cùng ngày công ty Trung Dung lấy 500 tỷ chuyển cho 4 cá nhân tại Tập đoàn Thiên Thanh, 3 cá nhân mỗi người 150 tỷ đồng và ông Phạm Công Danh là 50 tỷ đồng. Các cá nhân sử dụng số tiền này mở 4 số tiết kiệm tại NH Đại Tín.
Đến ngày 27/12, 4 cá nhân tất toán số tiền trước hạn, được NH Đại Tín trả thêm số tiền lãi tổng cộng 472 triệu đồng. Như vậy tổng số tiền lãi phát sinh trực tiếp từ 500 tỷ là 555 triệu.
Ngày 27/12, tại STK của ông Danh có trên 600 tỷ đồng. Như vậy, số tiền 500 tỷ đồng của Trung Dung đã hoà lẫn vào số tiền kinh doanh của Trung Dung và của ông Phạm Công Danh qua 22 giao dịch, rất khó để bóc tách. Sau đó, 28/12, ông Danh chuyển đến NH Đại Tín thanh lý các hợp đồng của nhóm Phú Mỹ là 593 tỷ đồng, đây là khoản vay nằm trong phương án tái cơ cấu.
Ngày 29/12, NH Đại Tín chuyển trả lại cho ông Danh trên 1 tỷ đồng với nội dung hoàn tiền lãi quá hạn thanh lý hợp đồng vay 052.
Nếu cho rằng khoản vay này bà Phấn thụ hưởng, tại sao 6 quyền sử dụng đất không gửi trực tiếp cho bà Phấn lại chuyển cho NH mà NH chuyển cho Tập đoàn Thiên Thanh?
Luật sư đề nghị VKS giải thích 10 vấn đề: Số tiền lãi phát sinh của 500 tỷ đồng trong 34 ngày sẽ được giải thích ra sao? Nếu cho rằng bà Phấn là người thụ hưởng cuối cùng thì tại sao sau khi giải chấp tài sản lại đưa giấy tờ tài sản qua cho người của Tập đoàn Thiên Thanh theo đề án tái cơ cấu NH Đại Tín? Số tiền lãi hoàn lãi quá hạn của khoản vay của ông Trung lại chuyển qua ông Danh? Cơ sở nào để xác định và phân định số tiền ông Danh dùng để tất toán các hợp đồng là từ công ty Trung Dung? Tại sao không thu hồi khoản vay tại các giao dịch trung gian trước đó mà lại chọn ngẫu nhiên bà Phấn, liệu có chủ ý nào không? Liệu có mâu thuẫn không, bà Phấn là người cho mượn tài sản, từ vai trò nguyên đơn dân sự lại chuyển thành bị cáo? Tại sao khoản vay của Trung Dung mà lại yêu cầu bà Phấn chịu trách nhiệm?...
Luật sư đề nghị Oceanbank phải chịu trách nhiệm chung với Phạm Công Danh về khoản 500 tỷ
Luật sư Trương Thị Minh Thơ là luật sư thứ 2, bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn.
Tại ngày 28/8/2017, mở đầu phiên toà, luật sư có làm đơn đề nghị xem xét 81 bút lục mà sau đó không còn thấy trong hồ sơ. Số bút lục này liên quan đến số tiền 500 tỷ đồng và việc xác định tội danh của các bị cáo. HĐXX trả lời đây là những bút lục nằm trong giai đoạn tiền tố tụng nên không đưa vào và bị nêu làluật sư không tiếp cận hồ sơ và lấy bút lục từ vụ án khác của ông Danh để đưa vào.
Luật sư cho rằng kết luận này của HĐXX trả lời quá vội vàng, gây áp lực nặng nề với gia đình bị cáo, bạn bè luật sư đối với các luật sư. Luật sư đề nghị HĐXX làm rõ vấn đề này để tránh ảnh hưởng đến uy tín của các luật sư.
Theo luật sư Thơ trong vụ án này, chưa đủ căn cứ buộc tội bà Hứa Thị Phấn, đề nghị HĐXX tuyên bố bà Hứa Thị Phấn không có tội và đình chỉ vụ án đối với bà Phấn với các lý do:
Thứ nhất, tài sản của bà Phấn là hợp pháp, hành vi cho mượn tài sản không tối thành tội phạm.
Thứ hai, không đủ chứng cứ chứng minh bà Phấn đồng phạm bởi ở thời điểm này, bà Phấn không đủ minh mẫn để khai những lời khai như trong cáo trạng.
Thứ ba, tại thời điểm lấy cung, người tham gia không ký vào biên bản.
"Về trách nhiệm dân sự, đối với khoản vay 500 tỷ, đề nghị HĐXX buộc người đi vay phải có trách nhiệm trả, chừng nào người đi vay không có khả năng trả thì mới phải sử dụng đến tài sản đảm bảo. Chúng tôi biết ông Danh còn rất nhiều tài sản nên đề nghị buộc ông Danh phải trả", bà Thơ nói.
Ngoài ra, Oceanbank là một chủ thể, phải là người chủ động trong mọi hoạt động, xem xét đủ điều kiện hay không điều kiện thì mới được cho vay, nhóm luật sư đề nghị ngân hàng Oceanbank phải chịu trách nhiệm chung với bị cáo Danh.
Luật sư: Bị cáo Lê Thị Thu Thủy không phải là người thực hành tích cực chủ trương chi lãi ngoài
Luật sư Đỗ Huy Ngọc bào chữa cho bị cáo Lê Thị Thu Thủy - nguyên Phó TGĐ Oceanbank.
Cáo buộc cho bị cáo Thủy theo luật sư là không đủ căn cứ pháp luật. VKS xác định bị cáo Thủy là người đồng phạm thừa hành tích cực. Nhưng bị cáo Thủy không trực tiếp thực hành tội phạm, người thực hiện trực tiếp chi lãi suất ngoài.
Bị cáo Thủy chỉ thể hiện thực hiện theo phân công công việc. Các phó tổng giúp TGĐ điều hành ở các lĩnh vực phân công. Trong quá trình làm việc, không lạm dụng quyền hạn được phân công.
Bị cáo còn quyết liệt tuân thủ quy định về tạm – hoàn ứng. Hà Văn Thắm cũng khai bị cáo Thủy đã phản đối kịch liệt, là người tích cực ngăn cản.
Bị cáo Thủy không biết chủ trương chi ngoài lãi suất, không có thẩm quyền phê duyệt. Cái khó của bị cáo Thủy khi thực hiện lại không biết được bản chất thông tin. Hà Văn Thắm thừa nhận gần như lừa chị Thủy khi nói sau này sẽ có các khoản khác hoàn ứng.
Bị cáo không hưởng lợi, chỉ là người làm công ăn lương, không thân thích không có động lực là người thừa hành tích cực. Cáo buộc không đúng với thái độ nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ của bị cáo Thủy.
Trên thực tế, bị cáo Thủy không phải là người thực hành tích cực chi lãi ngoài. Vì TT02 không điều chỉnh hoạt động kế toán. Trách nhiệm của Thủy là quản lý chứ không thực hiện hành vi kế toán. Dù chi hay không chi họ vẫn phê duyệt nên việc phê duyệt chỉ có chức năng báo cáo nên theo luật sư quy kết của VKS là chưa hợp lý.
Luật sư trích dẫn lời khai của Hà Văn Thắm bị cáo Thủy không phải người giúp sức tích cực mà là người ngăn cản đắc lực. Đây là lời khai có tính xác thực của chính người có thẩm quyền, chỉ đạo chủ trương.
Thứ 3, VKS cho rằng Thủy chỉ đạo khối kế toán về chủ trương là không đúng. Thắm xác định là người chỉ đạo qua 2 cuộc họp hai đầu Bắc - Nam. Cuộc họp không có sự xuất hiện của Thủy vì không thuộc thành phần triệu tập.
Khối kế toán thực hiện đẩy đủ chức năng kế toán nhưng cũng đã có những sai sót trong giai đoạn này, vi phạm quy chế về chế độ tài chính, thuộc phạm vi điều chỉnh của luật kế toán. Sai sót này không thể là nguyên nhân gây thiệt hại 1.576 tỷ đồng. Nếu có sai phạm thì xử lý theo vi phạm hành chính hoặc hình sự nhưng tội danh khác, không thể là tội Cố ý làm trái.
Câu chuyện chi ngoài lãi suất vẫn có thể xảy ra vì kế toán không thực hiện chi ngoài mà chỉ thực hiện nhiệm vụ kế toán gồm thu nhập, phản ánh thông tin. Việc hạch toán được chấp nhận bởi cơ quan có thẩm quyền: thanh tra, thuế, kiểm toán.
VKS cho rằng khối kế toán không thật sự thành khẩn là méo mó kết quả của cả quá trình tố tụng. VKS không giải thích mà chỉ quy kết là các bị cáo không thành khẩn; không lắng nghe kết luận điều tra cho rằng các bị can có thái độ hợp tác.
Các bị cáo cho rằng số tiền 1.576 tỷ đồng là chi phí chứ không phải thiệt hại. Đây không phải là dấu hiệu chối tội. Không thể lấy điều này để kết luận các bị cáo không thành khẩn. Nếu quan điểm này của VKS được HĐXX chấp nhận thì mức tội các bị cáo sẽ tăng lên rất nhiều.
Bị cáo Thủy không động lực để có hành động bất hợp pháp hay trả lời không thành khẩn.
Về hậu quả thiệt hại, quy kết gây thiệt hại là không có căn cứ, do đó không thể hình sự hóa theo tội Cố ý làm trái….
Theo Trí thức trẻ, ngày 18/9/2017